Hàng loạt doanh nghiệp thủy sản kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về thuế VAT

Dù luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) mới có hiệu lực được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, song trên thực tế, nhiều ngành hàng đặc biệt là Thủy Sản đang gặp không ít vướng mắc do quy định chồng chéo còn chồng chéo, thủ tục hoàn thuế phức tạp, ảnh hướng lớn đến dòng tiền và năng lực cạnh tranh xuất khẩu

Vừa qua, ngày 9/10 tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với 8 hiệp hội ngành hàng trong lĩnh vực nông nghiệp tổ chức hội thảo “Tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế GTGT với ngành nông, lâm, thủy sản”.

Hội thảo diễn ra trong bối cảnh Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15 có hiệu lực từ ngày 1-7-2025 đang được triển khai thực hiện, song thực tiễn đã phát sinh nhiều vướng mắc, đặc biệt trong việc áp dụng quy định thuế đối với các sản phẩm nông, lâm, thủy sản- những lĩnh vực có vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế, xuất khẩu và bảo đảm an sinh xã hội.

Tại hội thảo, đồng chí Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký VCCI, cho biết, hội thảo nhằm tạo diễn đàn đối thoại giữa cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội ngành hàng, chuyên gia và cơ quan quản lý nhà nước, qua đó nhận diện rõ khó khăn trong quá trình thực hiện chính sách, đồng thời đề xuất các giải pháp điều chỉnh phù hợp, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững.

Nhiều hiệp hội ngành hàng phản ánh những bất cập trong quy định và hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT mới. Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) nêu rõ: Cùng là sản phẩm thủy sản nuôi trồng hoặc đánh bắt chưa qua chế biến sâu, song doanh nghiệp đang phải áp dụng hai mức thuế suất khác nhau – vừa thuộc diện không chịu thuế, vừa bị áp thuế suất 5%, gây khó khăn trong kê khai và hoàn thuế.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST) kiến nghị cần sớm có hướng dẫn cụ thể về định nghĩa “gỗ sơ chế thông thường”, tránh tình trạng doanh nghiệp lúng túng, dẫn đến chậm trễ trong hoàn thuế đầu vào, ảnh hưởng đến dòng vốn sản xuất và xuất khẩu.

Đại diện Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) bày tỏ lo ngại việc chuyển mặt hàng gạo từ diện không chịu thuế sang chịu thuế suất 5% có thể làm tăng chi phí, giảm khả năng thu mua lúa gạo, ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân và hoạt động xuất khẩu. Tương tự, Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (VICOFA) và Hiệp hội Chè Việt Nam cũng kiến nghị cần làm rõ khái niệm “sơ chế thông thường” để tránh áp thuế chưa phù hợp đối với các sản phẩm nông sản xuất khẩu chủ lực.

Một số hiệp hội khác, như Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam, Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, cho biết nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó trong việc hoàn thuế GTGT hoặc bị áp sai thuế suất, gây ứ đọng vốn, tăng chi phí sản xuất và làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa trong nước.

Theo đồng chí Đậu Anh Tuấn: “Luật Thuế GTGT mới được kỳ vọng sẽ góp phần cải cách chính sách thuế, song nếu những vướng mắc trong thực tế không được tháo gỡ kịp thời thì sẽ trở thành rào cản lớn đối với sản xuất- kinh doanh, đặc biệt trong các lĩnh vực nông, lâm, thủy sản”.

Trên cơ sở thảo luận, các hiệp hội thống nhất kiến nghị Chính phủ và Bộ Tài chính xem xét điều chỉnh chính sách thuế GTGT, đưa các sản phẩm nông, lâm, thủy sản chưa qua chế biến (bao gồm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi) trở lại diện không phải kê khai, tính thuế; đồng thời, đơn giản hóa thủ tục hoàn thuế và ban hành hướng dẫn thống nhất để tránh tình trạng áp dụng khác nhau giữa các địa phương.

Đại diện VCCI khẳng định sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến, kiến nghị tại hội thảo để báo cáo các cơ quan chức năng, góp phần tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường kinh doanh ổn định, minh bạch, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững ngành nông nghiệp Việt Nam trong giai đoạn hội nhập sâu rộng.