Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: nghề làm muối Sa Huỳnh

Nghề làm muối Sa Huỳnh thuộc phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi được bộ Văn hóa truyền thông và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Nghề làm muối ở Sa Huỳnh đã được hình thành từ khá lâu, khi những diêm dân từ vùng Nghệ An, Thanh Hóa di cư vào Nam. Dưới thời Nguyễn, đời vua Đồng Khánh, các làng sản xuất muối ở Quảng Ngãi, trong đó có làng muối Tân Diêm đã được ghi danh trên bản đồ Đồng Khánh địa dư chí.

Diêm dân Sa Huỳnh thực hiện sản xuất muối theo phương pháp thủ công truyền thống từ xa xưa: phơi nước phân tán, kết tinh trên nền đất truyền thống (dùng ánh mặt trời và gió làm bốc hơi trên những cánh đồng muối). Vì vậy, nghề làm muối thường được bắt đầu vào tháng giêng âm lịch kéo dài đến tháng 7 âm lịch hàng năm.

Hiện nay, đồng muối Sa Huỳnh có tổng diện tích khoảng 106 ha với hơn 560 hộ diêm dân thuộc 3 tổ dân phố Tân Diêm, Long Thạnh 1, Thạnh Đức 1, phường phổ Thạnh cùng nhau sản xuất muối. Hàng năm, đồng muối Sa Huỳnh cung cấp khoảng 6500 – 7000 tấn muối.

Nghề làm muối ở Sa Huỳnh là loại hình nghề thủ công truyền thống đặc sắc của Quảng Ngãi, có tính đại diện, thể hiện bản sắc cộng đồng – địa phương, được truyền qua nhiều thế hệ và được cộng đồng người dân Sa Huỳnh, phố Thạnh tự nguyên bảo vệ.

Việc công nhận nghề làm muối Sa Huỳnh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là sự khẳng định giá trị văn hóa lâu đời mà còn là động lực thúc đẩy bảo tồn và phát huy nghề muối truyền thống. Từ đó quảng bá, giới thiệu di sản văn hóa Sa Huỳnh đến du khách trong và ngoài nước, góp phần phát triển du lịch và kinh tế địa phương.